สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย เฝ้าระวังกลางเดือนเมษายนนี้อาจเกิดปัญหาไฟป่าหมอกควันรุนแรง หลังมาตรการห้ามเผาสิ้นสุด ขณะที่การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เป็นปัจจัยสำคัญของการลดมลพิษในอากาศ

นางสาวสมพร จันทระ นักวิจัยจากภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พร้อมด้วย คณะนักวิจัยจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ลงพื้นที่ติดตามสถานการณ์หมอกควัน - ไฟป่า มาตรการในการห้ามเผา และแนวทางการป้องกันไฟป่าของชุมชนต้นแบบในพื้นที่ภาคเหนือ 9 จังหวัด โดยนักวิจัยจากภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ กล่าวว่า ในเดือนมีนาคมที่ผ่านมา เป็นช่วงเกิดวิกฤตไฟป่าหมอกควันค่อนข้างรุนแรง โดยหลายพื้นที่เกิดจุดความร้อน หรือ Hotspot ประกอบกับ สภาพอากาศแห้งแล้งและร้อนจัด ทำให้ดับไฟได้ยากขึ้น แม้ภาพรวมพื้นที่การเผาปีนี้ลดลงเหลือ 4,400 ตารางกิโลเมตร แบ่งเป็น พื้นที่ป่าเผาลดลงเหลือ 2,300 ตารางกิโลเมตร และพื้นที่เกษตรเผาลดลงเหลือ 2,100 ตารางกิโลเมตร หลังภาครัฐใช้มาตรการชิงเผาและห้ามเผาล่วงหน้า 2 เดือน แต่มีความกังวลช่วงหลังมาตรการห้ามเผาสิ้นสุดลง หากสภาพอากาศเอื้ออำนวยการเกิดการลักลอบเผาขึ้นได้และเป็นโอกาสเสี่ยงเกิดไฟป่าหมอกควันรุนแรงช่วงกลางเดือนเมษายน ซึ่งโชคดีเกิดพายุฤดูร้อนและฝนตกจะไม่สามารถเผาได้ ทั้งนี้ ปัญหาหมอกควันในประเทศไทย ยังได้รับผลกระทบโดยตรงจากหมอกควันข้ามแดนจากประเทศเพื่อนบ้าน ทั้งเมียนมาและลาว โดยเฉพาะระหว่างวันที่ 24 - 25 มีนาคมที่ผ่านมา จังหวัดเชียงราย แม่ฮ่องสอน พะเยา ได้รับผลกระทบจากหมอกควันข้ามแดนรุนแรงสูงสุดถึง 321 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร ซึ่งรัฐบาลต้องหารือร่วมกับทุกประเทศในภูมิภาคอาเซียน หาข้อยุติหรือลดการเผาพื้นที่การเกิดหมอกควันข้ามแดนในอนาคต เพื่อภูมิภาคอาเซียนปลอดหมอกควันในปี 2563

ขณะที่ นายชาคริต โชติอมรศักดิ์ นักวิจัยจากศูนย์ภูมิภาคศึกษาด้านภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม ภาควิชาภูมิศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ กล่าวว่า การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของโลก ถือเป็นปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อการเกิดหมอกควัน เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของอากาศ ส่งผลให้การระบายอากาศในการกระจายมลพิษเพื่อลดความเข้มข้นได้น้อยลง ประกอบกับ ที่ผ่านมากโครงสร้างระบบนิเวศมีการเปลี่ยนแปลงจากพฤติกรรมและฝีมือมนุษย์ โดยเฉพาะเดือนเมษายนต้องเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด เนื่องจากสภาพอากาศค่อนข้างแห้งแล้งและร้อนจัด